Przedawnienie i terminy zawite prawo pracy

Nauka prawa pracy wyróżnia podział na przedawnienie roszczeń oraz prekluzje, czyli terminy zawite.Termin przedawnienie został wyrażony w art. 291 § k.p. Zgodnie z brzmieniem tego przepisu,termin przedawnienia wynosi trzy lata i biegnie od daty, kiedy roszczenie stało się wymagalne. Jednakże,od tej zasady przepisy art. 291 § 2, §2(1), §3 i § 5 k.p. wprowadza wyjątki. Według art. 291 § 2 k.p. roszczenia pracodawcy o naprawienie szkody wyrządzonej przez pracownika wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych ulegają przedawnieniu z upływem 1 roku od dnia, w którym pracodawca powziął wiadomość o wyrządzeniu przez pracownika szkody, nie później jednak niż z upływem 3 lat od jej wyrządzenia. Przepis ten stosuje się także do roszczenia, o którym mowa w art. 61 (1) k.p. (nieuzasadnione rozwiązanie stosunku pracy bez wypowiedzenia przez pracownika) oraz 101 (1) (zakaz konkurencji). Jeżeli pracownik wyrządził szkodę umyślnie do przedawnienia roszczeń o naprawienie szkody stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego (art. 291 §3 k.p.), a więc art. 442 § 1 i 2 tego Kodeksu. Z kolei termin zawity to taki, którego upływ powoduje definitywną utratę prawnej możliwości dokonania czynności niezbędnej do wywołania określonych skutków materialnoprawnych. Upływ terminu zawitego zawsze podlega uwzględnieniu z urzędu. Terminami zawitymi, których upływ pozbawia pracownika możliwości dochodzenia roszczeń przed sądem pracy są:

  • termin 14 dni od zawiadomienia o odrzuceniu sprzeciwu do wystąpienia do sądu pracy o uchylenie kary porządkowej (art. 112 § 2 k.p.),
  • termin 30 dni od dnia zawarcia ugody naruszającej słuszny interes pracownika do wystąpienia do sądu pracy o uznanie jej za bezskuteczną (art. 256 k.p.)